Alles over de zwangerschap bij katten

Meest recente update: mei 22, 2024 door Chris & Kaj van Blijhuisdier

Is er iets schattiger dan kleine kittens? Waarschijnlijk niet! Maar voordat je de kitten in je handen kunt houden, moet je een heel groot avontuur tegemoet gaan, namelijk de zwangerschap van je kat.

In het volgende artikel lees je waar je rekening mee moet houden tijdens de zwangerschap en de geboorte van een kat.

Samenvatting: Dit artikel bespreekt zwangerschap bij katten en legt de nadruk op de tekenen, duur en de zorg die een zwangere kat nodig heeft. Het doel is om katteneigenaren te informeren over hoe ze een zwangere kat optimaal kunnen ondersteunen.

• Kernpunt 1: Zwangerschap bij katten kan herkend worden aan diverse tekens zoals gedragsveranderingen, gewichtstoename en vergrote tepels. Het is belangrijk deze tekens te herkennen om de juiste zorg te kunnen bieden.
  
• Kernpunt 2: De gemiddelde duur van een kattenzwangerschap is 63 tot 65 dagen. Goede voeding, voldoende rust en regelmatige controles bij de dierenarts zijn essentieel in deze periode om de gezondheid van zowel de moederkat als de kittens te garanderen.
  
• Oplossing: Een zwangere kat heeft een gebalanceerd dieet, een veilige en comfortabele rustplaats en regelmatige veterinaire zorg nodig. Voorbereiding op de bevalling en kennis van wat te verwachten is, zijn ook cruciaal.
  
• Onze Ervaring: Met de juiste zorg en aandacht kunnen zwangerschap en bevalling bij katten over het algemeen soepel verlopen, resulterend in de geboorte van gezonde kittens. Het is van belang dat katteneigenaren goed geïnformeerd en voorbereid zijn.

Lees verder om diepgaande informatie te verkrijgen over de verzorging van zwangere katten en het creëren van een veilige en gezonde omgeving voor zowel moeder als kittens.

De belangrijkste feiten over de zwangerschap bij poezen

Voordat we ingaan op het hele proces van zwangerschap, laten we beginnen met het vooraf geven van de belangrijkste informatie. Want de meest gestelde vragen zijn eigenlijk heel snel te beantwoorden.

• Hoe lang is een poes zwanger? Katten zijn ongeveer 9 weken, ofwel 60 tot 72 dagen zwanger.
• Hoeveel keer per jaar kan een kat zwanger worden? Een kat kan twee tot drie keer per jaar drachtig worden.
• Hoeveel kittens krijgt een kat? Bij het 1e nest zijn er meestal maar 2-3 kittens, daarna vaak 3-6 of meer.

Wanneer wordt een kat krols?

Zoals bij eigenlijk heel veel dieren, heeft de kat een bepaalde tijd nodig voordat hij geslachtsrijp wordt. Bij huiskatten gebeurt dit meestal voor het eerst op de leeftijd van 6 maanden.

Bij raskatten is het bereik groter. Sommige soorten, zoals de Siamese kat, zijn vaak klaar vanaf de 4e maand, terwijl andere (zoals de Brits Korthaar) pas in de 12e maand in de puberteit komen.

Krolsheid wordt door de natuur bepaald en komt meestal zo’n 2 tot 4 keer per jaar voor. De krolsheid duurt dan ongeveer 5-10 dagen. 

Krolsheid wordt meestal veroorzaakt door de duur van het daglicht. Als het ongeveer 12 uur per dag licht is, zijn katten krols. Dit is vooral vaak het geval van maart tot april en van juni tot september. Krolsheid is eigenlijk vrij onwaarschijnlijk tussen oktober en december.

Is mijn kat zwanger?

Om te beoordelen ​​of je kat echt zwanger is na krols te zijn geweest, is helaas een beetje geduld nodig; zelfs na een paringshandeling zijn de katten nog tot 4 dagen krols. 

Dit is dan ook de reden dat meerdere katers vader worden van één en hetzelfde nest. Meestal merk je pas iets van de zwangerschap van je kat na ongeveer de 2e of 3e week.

Symptomen dat je kat mogelijk zwanger is

De eerste tekenen van zwangerschap kunnen ongeveer 2 tot 3 weken na de krolsheid worden waargenomen. Een echo bij de dierenarts geeft uitsluitsel, maar een mogelijke dracht kan je zelf ook herkennen aan de volgende tekenen:

• Vergroting en verkleuring van de spenen
• verhoogde eetlust
• af en toe misselijkheid en braken
• gewichtstoename
• groei van de buikomtrek
• mogelijke stemmingswisselingen (van aanhankelijk tot afstandelijk)

Hoe stel ik een zwangerschap van mijn kat vast?

Een dierenarts kan de dracht van je kat vaststellen met behulp van diagnostische hulpmiddelen, zoals echografie of palpatie (voelen van het zwangere kattenlichaam). Het vaststellen kan ongeveer vanaf de 28e dag van de zwangerschap plaatsvinden. 

Het aantal kittens in de buik kan meestal alleen betrouwbaar worden voorspeld met behulp van een röntgenfoto vanaf de 50e dag.

Schijnzwangerschap

Wanneer volwassen vrouwelijke katten in hun cyclus zitten en gaan ovuleren, maar niet zwanger worden, kan er een valse zwangerschap optreden. In tegenstelling tot honden is een schijnzwangerschap bij katten zeldzaam.

De oorzaak van een schijnzwangerschap is de fluctuatie in de concentratie van verschillende hormonen. Er is een daling van het zwangerschapshormoon progesteron en een stijging van de prolactine in het bloed. Dit stimuleert de melkproductie.

De tekenen van een schijnzwangerschap zijn vergelijkbaar met die van een echte zwangerschap. Dit kan het moeilijk maken om ze te onderscheiden.

Zoals hierboven al vermeld is een schijnzwangerschap als baasje moeilijk te constateren. Vermoed je een schijnzwangerschap? Dan kan de dierenarts dit controleren met behulp van een echo vanaf de 28ste dag of een röntgenfoto na de 45ste dag van de ‘zwangerschap’.

Hoe ver is mijn kat zwanger?

Om te bepalen hoe ver de zwangerschap van je kat is, kun je het beste advies inwinnen bij de dierenarts. Met echo’s of röntgenfoto’s kan de dierenarts bepalen in welke zwangerschapsfase je kat zich bevindt. 

De zwangerschap van een kat is op te delen in 3 fases. Hieronder zie je de verschillende fases uitgewerkt in een tabel. 

Het verloop van de zwangerschap bij een kat

De zwangerschap van een kat is op te delen in drie fases, namelijk:

1. Pre-implantatie
2. Embryonale ontwikkeling
3. Groei van de foetus

De verschillende fases zijn in de tabel hieronder uitgewerkt. In de tweede kolom zie je de eigenschappen per fase binnen de zwangerschap van je kat verder toegelicht.

Wat kun je een zwangere kat voeren?

Zwangere katten hebben bepaalde voedingsstoffen nodig en over het algemeen net wat meer voeding. Eigenlijk zoals het ook is met zwangere vrouwen. Het is dan ook volkomen normaal dat katten tijdens de zwangerschap 1,5 tot 2 keer zoveel voedsel eet als normaal. 

Om controle te houden over je zwangere kat kan je het beste meerdere keren per dag een iets kleinere portie voer geven of de hele dag voer. Let er ook op dat de kat vers water tot haar beschikking heeft. 

Overigens is deze verhoogde hoeveelheid voer ook aan te raden na de geboorte totdat de kat stopt met het geven van moedermelk. 

Verander de kwaliteit van de kattenvoeding

Maar niet alleen de kwantiteit, maar ook de kwaliteit moet veranderen. De drachtige kat heeft een significant hoger aandeel calorieën en eiwitten nodig. 

Ook zijn er verschillende voedingsstoffen zoals vitamine A, taurine, koper, ijzer, arachidonzuur en – heel belangrijk: calcium. Dit ondersteunt de melkproductie en de botvorming van de kittens. 

Wil je zeker weten dat je zwangere kat de juiste voeding krijgt? Dan adviseren wij voeding op maat. Op basis van een 10-tal vragen over je (zwangere) berekent deze online tool de ideale samenstelling in een voedingsplan. De voeding is volledig gepersonaliseerd en afgestemd op de behoeften van je kat. 

Zoals bij elke voerwissel moet je ook hier stap voor stap te werk gaan. Meng dus de eerste 7-10 dagen altijd een kleine hoeveelheid van het nieuwe voer door het oude. 

Verhoog vervolgens het rantsoen steeds meer totdat het nieuwe voer het oude voer volledig heeft vervangen. 

Mogelijke complicaties tijdens de zwangerschap

Net als bij ons mensen of andere huisdieren, kunnen er ook complicaties optreden als een kat drachtig is. In het algemeen moet echter worden gezegd dat, in tegenstelling tot veel andere diersoorten, de zwangerschap bij katten meestal relatief soepel verloopt en dat er zelden problemen optreden.

Hier is een lijst met mogelijke complicaties van zwangerschap:

• overlijden van de puppy’s
• baarmoeder ontsteking
• miskraam
• rotatie van de baarmoeder
• bloeden
• Zwangerschap buiten de baarmoeder
• Overbelasten
• diafragma breuk

Als je kat de volgende symptomen heeft, moet je extra goed opletten en een dierenarts raadplegen:

• bloeden
• Pijnen
• Koorts
• Sterke rusteloosheid
• Knijpen als naar het toilet gaan
• Ernstig gezwollen buik
• Braaksel
• verlies van eetlust
• kortademigheid

De bevalling van je kat staat voor de deur, wat moet je doen?

Overigens zal het gedrag van je drachtige kat kort voor de geboorte weer veranderen. Ongeveer twee weken daarvoor gaat ze op zoek naar een geschikte plek om te bevallen. Hierdoor lijkt het dier zenuwachtig rond te lopen. 

Hoe dichter de bevalling nadert, hoe intenser de rusteloosheid van je kat wordt. Bovendien verliest de kat ongeveer 24-48 uur van tevoren haar eetlust en 12-24 uur ervoor daalt haar lichaamstemperatuur tot ongeveer 37,8°C.

Bij een aanstaande bevalling miauwt de kat vaak veel en begint ze zich intensief te reinigen. Verder zal je kat veel spinnen en hijgen. Zodra je samentrekkingen in haar buik ziet, is dit een heel duidelijk teken dat de kittens echt in beweging zijn. 

Als er vervolgens een donkere, stroperige vaginale afscheiding is, duurt het niet lang meer voordat jij en je kattendochter als het ware grootouders worden.

Probeer de kat voor een bevalling veel te laten rusten. Want als ze gestoord wordt, kan ze de bevalling tot 48 uur onderbreken!

Een zwangere kat is prima in staat om de bevalling zelfstandig uit te voeren. Als de kittens echter gedurende enkele uren te snel of helemaal niet komen, moet je de dierenarts bellen. 

Het risico bestaat anders dat de kleintjes bijvoorbeeld stikken. Normaal gesproken zijn katten echter zeer betrouwbaar bij de bevalling.

Zwangerschap van Katten: Week-tot-week Ontwikkeling

Week 1: Tijdens de eerste week na de bevruchting migreren de bevruchte eitjes naar de baarmoeder. De kat zal fysiek weinig tot geen veranderingen vertonen.

Week 2: De embryo’s hechten zich aan de baarmoederwand. Dit is het begin van de placenta-ontwikkeling. De kat kan wat rustiger zijn dan normaal, maar er zijn geen fysieke tekenen van zwangerschap.

Week 3: De embryo’s ontwikkelen zich snel en beginnen vorm te krijgen. Tegen het einde van deze week kunnen de tepels van de kat rozer en groter worden.

Week 4: De foetussen zijn nu ongeveer de grootte van een walnoot. Een dierenarts zou in staat moeten zijn om de zwangerschap te bevestigen door middel van een buikpalpatie.

Week 5: De foetussen ontwikkelen zich verder; hun ruggengraat en ledematen beginnen te vormen. De buik van de moeder begint uit te zetten.

Week 6: Kittens ontwikkelen hun haarfollikels, klauwen en tanden. De moederkat kan gewicht beginnen te winnen.

Week 7: De foetussen zien er nu uit als kleine kittens. Ze ontwikkelen hun vacht en als de moederkat een witte vacht heeft, kun je de kittens zien bewegen in haar buik.

Week 8: Kittens blijven groeien en bereiden zich voor op de geboorte. De moederkat zoekt naar een veilige plek om te bevallen.

Week 9: De moederkat is klaar om te bevallen. Ze kan rusteloos worden, minder eten en vaker de kattenbak bezoeken. De kittens kunnen elk moment geboren worden.

Tabel: Ontwikkeling van Kattenzwangerschap Week-tot-week

Veelgestelde vragen over zwangerschap kat