Meest recente update: mei 22, 2024 door Chris & Kaj van Blijhuisdier
HCM of hypertrofische cardiomyopathie bij de kat is één van de hartziekten die huiskatten kunnen krijgen. Bij deze aandoening wordt de hartspier van de kat steeds dikker. Dat kan onder andere ademhalingsproblemen, flauwvallen en verlammingen tot gevolg hebben. Lees hier wat HCM bij de kat inhoudt, wat de symptomen van deze hartziekte zijn en hoe HCM bij katten behandeld wordt.
Wat is HCM bij een kat?
HCM staat voor Hypertrofische CardioMyopathie. Deze term kunnen we als volgt vertalen: hypertrofie = bovenmatige groei, cardio = hart, myo = spier, pathie = ziekte. Het gaat dus om een ziekte die veroorzaakt wordt door een te forse groei van de hartspier. HCM bij de kat is een aandoening die te maken heeft met genetische aanleg.
Als de kater en de poes de genen dragen die HCM kunnen veroorzaken, is de kans groter dat de kittens HCM zullen krijgen. Als je een nieuwe kat in huis neemt, kan het de moeite wezen om de verkoper te vragen of er HCM in de stamboom van de kat voorkomt.
Een vervelende hartziekte
Wat gebeurt er bij HCM bij de kat? De ziekte treedt meestal pas op als de kat ouder wordt (ouder dan twaalf jaar), maar dat hoeft niet: ook kittens kunnen al HCM krijgen. Als de genen voor de ziekte actief worden, dan worden er afwijkende spiercellen aangemaakt in de hartspier.
Dat is het actieve, pompende deel van het hart, het orgaan dat het bloed door het lichaam van de kat laat stromen. De hartspier wordt steeds dikker, waardoor het hart minder flexibel wordt en minder goed het bloed rond kan pompen. In de dikkere hartspier kunnen ook kleine scheuren en littekens ontstaan.
Het beste voer voor je huisdier?
Vul tien eenvoudige vragen in over je huisdier en ontvang een gratis voedingsplan, helemaal op maat. Premium voeding tot wel 30% goedkoper dan andere merken en gratis thuisbezorgd. Lees verder op deze pagina.
Wat zijn de gevolgen?
Het hart is één van de belangrijkste organen van een zoogdier, en als het hart niet meer goed werkt, dan kan dat flinke gevolgen hebben. Katten kunnen bijvoorbeeld moeite krijgen met ademen omdat het grotere hart op de longen drukt, waardoor er vocht achter de longen ophoopt (oedeem).
Er kunnen één of meer poten verlamd raken als er een bloedstolsel in het hart ontstaat en een ader verstopt. Soms valt een kat zo maar flauw omdat de hersenen te weinig zuurstof hebben. Het kan zelfs gebeuren dat een kat plotseling overlijdt zonder dat je ooit een teken hebt gezien dat je huisdier ziek is.
Wat zijn de mogelijke symptomen van HCM bij katten?

Zelf kan je op meerdere manieren zien dat je kat ergens last van heeft. De symptomen van HCM bij een kat zijn onder andere:
• Benauwdheid, moeilijk ademen en weinig energie;
• Slechte eetlust, een slechte conditie van het lichaam en de vacht;
• Flauwvallen;
• Trekken met of verlamming van één of meer (achter)poten;
• Flauwvallen;
• Blauwgekleurde slijmvliezen;
• Soms heeft een kat helemaal geen symptomen.
Heeft je kat één of meer symptomen uit dit lijstje? Dan kan je huisarts een screening op HCM bij je kat uitvoeren, om erachter te komen of het echt om deze ziekte gaan. Sommige andere aandoeningen, zoals hypertensie (hoge bloeddruk) en hyperthyreoïdie (overactieve schildklier) hebben namelijk vergelijkbare symptomen.
Een sporenonderzoek bij de dierenarts
• Een lichamelijk onderzoek waarbij de dierenarts de hartslag, hartgeluiden en ademhaling van de kat controleert is de eerste stap.
• Daarna kan de dierenarts een echografie uitvoeren. Dit is een scan met geluidsgolven en een betrouwbare manier om de inwendige organen van de kat in beeld te brengen. Op de scan kan gezien worden of de hartspier dikker is dan zou moeten. Je kat hoeft meestal niet onder narcose of opgenomen worden voor een echografie.
• Als een echografie geen duidelijke uitslag oplevert, kan de arts ook röntgenfoto’s of een elektrocardiogram van de borst maken.
• De arts kan bloed bij je kat afnemen. Er wordt dan een bloedonderzoek gedaan waarbij bepaalde stoffen in het bloed erop wijzen dat de hartspier abnormaal verdikt is.
• Tenslotte kan er bij bepaalde kattenrassen een DNA-test worden gedaan. Daarmee wordt bepaald of de kat een genetische mutatie heeft waarmee het dier aanleg voor HCM heeft. Dat kan belangrijk zijn als je twijfelt of je met je huisdier moet fokken of niet.
De meeste van deze onderzoeken kunnen in de dierenartsenpraktijk worden uitgevoerd. Onderzoek naar HCM bij katten is over het algemeen niet erg duur.
Mogelijke behandelingen
Hypertrofische cardiomyopathie bij de kat kan helaas niet genezen worden. Wel bestaan er medicijnen die de gevolgen van de ziekte onderdrukken. Sommige medicijnen kunnen bijvoorbeeld zorgen dat het hart weer beter gaat werken.
Door plastabletten raakt je kat opgehoopt vocht kwijt. Er zijn nog meer middelen die kunnen worden voorgeschreven als er HCM bij de kat wordt vastgesteld. Het is goed om te onthouden dat het altijd gaat om medicijnen die de kwaliteit van leven van je huisdier verhogen, maar die de ziekte zelf niet kunnen genezen.
Wat is je prognose als er HCM bij je kat is geconstateerd?
Dat is moeilijk te zeggen en verschilt per kat. Sommige katten kunnen een lang en ogenschijnlijk gezond leven leiden met HCM. Andere dieren worden al op jonge leeftijd erg ziek en worden niet oud. Als bij jouw kat HCM is vastgesteld, dan is het verstandig om regelmatig met het dier op controle te gaan bij de arts. Die kan het verloop van de ziekte in kaart brengen en zo nodig (ander) medicijnen voorschrijven.
Komt het veel voor?
HCM is een hartaandoening die vrij veel bij katten voorkomt. Niet minder dan 10 procent van alle katten lijdt aan een milde tot ernstige vorm van deze hartspieraandoening.
Bij bepaalde rassen zoals de Ragdoll en de Main Coone komt de ziekte nog vaker voor, omdat deze rassen een sterkere genetische aanleg voor het ontstaan van HCM hebben. Maar ook bij andere rassen en katten van gemengd ras is HCM zeker geen zeldzame ziekte.
De dierenarts kent de symptomen en de behandeling van deze veelvoorkomende ziekte en kan jouw kat dus goed helpen.