Wat is FIP bij katten?

Meest recente update: juni 3, 2024 door Chris & Kaj van Blijhuisdier

We hebben het hier over een virale ziekte die bij katten wereldwijd voorkomt. Deze ziekte wordt veroorzaakt door bepaalde stammen van een virus dat het Feline coronavirus wordt genoemd. Over het algemeen worden de stammen van het katten coronavirus aangetroffen in het maag-darmkanaal bij de kat en veroorzaken geen ziektes van betekenis.

Dit noemt men ook wel het Feline coronavirus (FcoV). Wanneer katten hiermee zijn geïnfecteerd vertonen ze niet direct symptomen. Wel kunnen ze tijdens deze eerste virale infectie af en toe korte periodes hebben waarin ze last krijgen van diarree. Dit kan zich afwisselen of gepaard gaan met milde symptomen waarbij ze last hebben van de bovenste luchtwegen.

In het algemeen hoef je daar niet druk om te maken, omdat ze zichzelf spontaan zal herstellen. Katten die met FcoV zijn geïnfecteerd ontwikkelen direct een immuunrespons. Antilichamen die het virus tegengaan zullen binnen 7 tot 10 dagen na de infectie worden geproduceerd. 10 procent van de katten die met deze vorm besmet zijn kunnen door een of meer mutaties hun natuurlijke gedrag veranderen.

Dit kan ervoor zorgen dat het virus de witte bloedcellen gaat infecteren waarna het zich door het lichaam van je kat gaat verspreiden. In deze fase wanneer dit gebeurt noemt men het virus FIPV. Je kat zult last krijgen van een hevige ontstekingsreactie door FIPV. Dit zal zich manifesteren rond de bloedvaten in weefsel waar zich deze geïnfecteerde cellen bevinden ‒ gewoonlijk is dat de buik, nieren en hersenen.

Oké, maar wat zegt dat over mijn kat?

Er zal namelijk een interactie plaats vinden in het lichaam van je kat, tussen zijn immuunsysteem en het virus. Ze kan zich gaan ontwikkelen tot een kat met Feline Infectieuze Peritonitis. Zodra het fip virus in dat stadium is ontwikkeld zal het progressief zijn en zal deze kattenziekte fip dodelijk zijn. Het hebben van een ziek huisdier is niet leuk.

Maar, een ding kun je gerustgesteld over zijn, het fip virus wat een coronavirus is, kan niet overgedragen worden van geïnfecteerde katten op mensen. Wanneer je kat last krijgt van deze kat corona symptomen is moeilijk te voorspellen. Als een kat FcoV met zich meedraagt loopt het wellicht risico om zich tot een fip kat te ontwikkelen.

Jonge katjes lopen het grootste risico om fip te ontwikkelen. Waarbij katjes jonger dan 1½ jaar zo’n 70% kans en 50% bij jonger dan 7 maanden. Het overdragen van FcoV wat zich in een verder stadium kan ontwikkelen tot een fip kattenziekte vindt plaats via besmette poezen die het doorgeven aan hun jongen.

Dit gebeurt meestal als ze rond de vijf en acht weken oud zijn. De reden waarom dit gebeurt is nog onduidelijk. Men gaat ervan uit dat dit meestal gebeurt in faciliteiten waar ze dicht op elkaar zitten. Zoals in, dierenasiels, dierenpensions en bij een kattenfokkerij. Ook raskatten, mannelijke katten en geriatrische katten lijken gevoeliger voor de kattenziekte fip.

Waarom de symptomen lastig te diagnosticeren zijn

De meeste katten die met FcoV geïnfecteerd zijn zullen nooit echt ziek worden. Maar die wel de kattenziekte fip ontwikkelen, zullen altijd aan de ziekte bezwijken. Er is onlangs een therapie ontwikkeld die nog niet goedgekeurd is en daarom nog niet vrij verkrijgbaar via een dierenarts. Naar schatting duurt het waarschijnlijk nog twee tot vijf jaar eer het onderzoek is afgerond.

Het is een middel dat in Amerika wordt ontwikkeld en nog moet goedgekeurd worden door de Food and Drug Administration (FDA). Het onderzoek hiernaar is nog steeds gaande, omdat ze duidelijkheid willen hebben over de bijwerkingen van het medicijn. Helaas zullen tot die tijd alle katten die aan fip lijden altijd aan de ziekte overlijden.

Tot nu toe is er nog geen echte oplossing voor het fip virus. Het enige wat de ernst van de behandeling bepaalt is de infectie en deze zal zich beperken tot ondersteunende zorg op basis van de symptomen. Dit kan bestaan uit het toedienen van vloeistoffen om uitdroging tegen te gaan. En antibiotica om bijkomstige infecties te behandelen.

Verder kunnen er procedures toegepast worden om overtollig vocht uit de borst- en buikholte te verwijderen. Ontstekingsremmende geneesmiddelen en voedingsondersteuning kunnen extra worden toegediend. Dit alles hangt af van de toestand waar je kat zich in bevindt.

Wat zijn specifieke tekenen en symptomen van FIP?

Het fip virus kun je onderverdelen in twee hoofdcategorieën: namelijk de natte vorm en de droge vorm. Beiden hebben verschillende kenmerken. Dit wil niet zeggen dat ze volledig verschillend zijn, sommige katten zullen enkele kenmerken van beide vormen kunnen hebben. De natte vorm van de kattenziekte fip en zijn veel voorkomende symptomen zijn:

• Opgezette buik door vochtophoping
• Moeilijk ademen vanwege longaandoening
• Koorts
• Weinig eetlust
• Gewichtsverlies
• Depressief

De droge vorm van FIP en zijn veel voorkomende symptomen zijn:

• Koorts
• Geen eetlust
• Depressief
• Gewichtsverlies
• Andere tekenen die kunnen variëren en verband houden met orgaanfalen betreffende nieren, lever, zenuwstelsel en ogen.

Er zijn een verscheidenheid aan medicijnen ontworpen om het abnormale immuunrespons van het fip virus te verminderen en- of het voortplanten ervan te verminderen. Dit om de kat enige verlichting te bieden, maar het is in feite uitstel van executie. Katten die de natte vorm van dit virus hebben zullen er eerder aan bezwijken. Hierbij moet je rekenen op binnen enkele dagen tot een paar weken. Bij de droge vorm houden ze het wel een paar maanden vol.

Preventief handelen is de beste oplossing

Zo denk je een leuke viervoetige huisvriend met negen levens te hebben aangeschaft, blijk je een fip kat te hebben die er maar eentje heeft. Heb je een huishouden met meerdere katten van waar er bij eentje de fip kattenziekte is vastgesteld, wil dat niet zeggen dat de rest een groter risico lopen om het ook te krijgen.

Tenzij het nestgenoten zijn die dezelfde genetisch aanleg hebben. De beste manier om ze preventief te beschermen tegen deze ‒ vaak met dodelijk afloop ‒ ziekte te beschermen, is hygiëne. Maak de kattenbak, leefruimte voer- en drinkbakken regelmatig schoon. Je kat zoveel mogelijk thuis houden, om risico van blootstelling met mogelijk geïnfecteerde katten te verminderen.