Bloedarmoede bij honden

Meest recente update: mei 16, 2024 door Chris & Kaj van Blijhuisdier

Heeft de dierenarts bloedarmoede bij je hond vastgesteld? Of denk je zelf dat je hond bloedarmoede kan hebben? Bloedarmoede, het gebrek aan rode bloedcellen, komt relatief vaak voor bij honden. In dit artikel bespreken we de oorzaken van bloedarmoede bij honden en leggen we uit welke behandelingen er beschikbaar zijn.

Wat houdt bloedarmoede bij de hond in?

Bloed is een vloeibaar weefsel dat door het hele lichaam van je hond stroomt. Een belangrijke taak van bloed is om zuurstof te vervoeren naar de lichaamscellen, die het gebruiken om suikers te verbranden en energie te krijgen.

De zuurstof wordt in de longen van je hond gekoppeld aan de rode bloedcellen. Normaal vormen de rode bloedcellen ongeveer de helft van het totale bloedvolume.

Bij een hond met bloedarmoede is het percentage van rode bloedcellen, het zogenaamde hematocriet, lager. Daardoor kan er minder zuurstof in het bloed vervoerd worden, en kunnen de lichaamscellen van het dier minder energie opwekken. Dat leidt tot verschillende ziekteverschijnselen.

Wat zijn de oorzaken van bloedarmoede bij een hond?

Bloedarmoede heeft altijd te maken met een tekort aan rode bloedcellen. De oorzaak dát er te weinig van die cellen in het bloed zitten kan verschillen.

Een acute oorzaak is bloedverlies. Dit kan optreden door een ongeval, een ziekte, het eten van vergiftigd voedsel en zelfs door een flinke aantasting door bloedzuigende parasieten als vlooien en luizen. Ook bepaalde medicijnen zoals NSAIDs (bijvoorbeeld meloxicam) kunnen een (inwendige) bloeding veroorzaken.

Bij een hond die een grote bloedende wond oploopt door een gevecht of een ongeluk is het duidelijk te zien waar het bloedverlies is opgetreden. Maar bij een inwendige bloeding, bijvoorbeeld door een aanrijding, door een giftige stof of door een bloedende poliep in het lichaam, is het lang niet altijd duidelijk waar het bloedverlies vandaan komt.

Een andere oorzaak is dat het lichaam van je hond niet voldoende rode bloedcellen aanmaakt. Dat kan bijvoorbeeld komen door een beenmergziekte. Het beenmerg, de plek waar nieuwe bloedcellen worden gemaakt, werkt dan niet goed. In dit geval zijn er vaak ook te weinig witte bloedcellen en bloedplaatjes aanwezig.

De laatste veel voorkomende oorzaak van bloedarmoede bij een hond is dat de rode bloedcellen te snel worden afgebroken door het lichaam. Dat kan gebeuren door een auto-immuunziekte. Het lichaam van je hond beschouwt de eigen rode bloedcellen dan als indringers en probeert ze te vernietigen. Ook bepaalde parasieten in het bloed kunnen de rode bloedcellen aanvallen en vernietigen.

Hoe merk je bloedarmoede op?

Bloedarmoede werkt door in het hele lichaam van een dier. Alle cellen en weefsels hebben immers zuurstof nodig om goed te werken, en bij bloedarmoede ontbreekt het aan voldoende zuurstof. Daardoor kan je de symptomen van bloedarmoede bij je hond aan veel verschillende verschijnselen opmerken.

• Je hond heeft weinig energie, is traag en moe;
• Bij het uitlaten en spelen heeft je hond een laag uithoudingsvermogen;
• Je kunt bleke slijmvliezen bij je hond waarnemen, bijvoorbeeld het tandvlees en de tong;
• Je hond kan snel ademen en hijgen;
• Je maatje trilt, staat onzeker op zijn poten en kan flauwvallen;
• Er kan bloed in het braaksel, in de urine of in de ontlasting van de hond zitten, die daardoor donkerder, bruin of zwart wordt.

Deze symptomen kunnen acuut optreden, bijvoorbeeld in het geval van bloedverlies. Ze kunnen ook over de loop van een langere periode beginnen en steeds erger worden, bijvoorbeeld omdat het beenmerg steeds minder goed gaat werken. Dit is vaak aan de hand als een oude hond bloedarmoede krijgt.

Zo stelt een arts bloedarmoede bij honden vast

Omdat bloedarmoede verschillende oorzaken heeft, is het belangrijk om de precieze oorzaak te achterhalen. Een dierenarts kan onderzoeken uitvoeren, en dan de oorzaak van het probleem gericht behandelen.

Om te beginnen doet de dierenarts een lichamelijk onderzoek. Hierbij luistert hij of zijn naar de ademhaling en de hartslag van je dier. De arts kijkt of de hond bleke slijmvliezen heeft, een typisch teken van bloedarmoede.

Hij controleert de vacht van je hond, om te kijken of er bloedzuigende insecten aanwezig zijn. De arts zal ook de buik van je hond bevoelen, om te kijken of er een probleem zoals een bloedende poliep of een tumor in kan zitten.

De arts kan zelf een paar druppels bloed bij je hond afnemen. Onder een microscoop valt te zien of de rode bloedcellen samenklonteren, wat een aanwijzing kan zijn voor een auto-immuunziekte.

Soms zal de arts een bloedonderzoek aanvragen. Daarvoor worden er een paar buisjes bloed bij je hond afgenomen, die in het lab onderzocht worden. Aan de uitslagen kan de arts vaak afleiden of er sprake is van een auto-immuunziekte of een andere inwendige oorzaak van een te laag gehalte aan rode bloedcellen. Soms levert dit bloedonderzoek geen duidelijke resultaten op.

Behandeling

De behandeling van bloedarmoede bij een hond verschilt met de oorzaak. Soms is die goed te behandelen, soms is er sprake van een ongeneeslijk probleem. In dat geval kunnen soms wel de verschijnselen van de bloedarmoede (moe, hijgen, ademproblemen) verlicht worden.

Als de arts vermoedt dat je hond een auto-immuunziekte heeft, kan hij medicijnen voorschrijven. Deze medicijnen onderdrukken het immuunsysteem, waardoor er minder rode bloedcellen worden aangevallen en het bloed weer meer zuurstof kan vervoeren. Daar knapt je hond vaak goed van op.

Als je zelf thuis bloedende wonden opmerkt bij je hond, kan je de bloeding proberen te stelpen met een (mensen)verband of een schone katoenen theedoek. Breng daarna je hond naar de dierenarts.

Bij inwendig bloedverlies kan de arts vervolgonderzoeken doen naar de oorzaak, zoals een bloedende tumor, een poliep, een nierziekte of een ontsteking of verwonding in het maag-darmkanaal. Zulke onderzoeken kunnen bestaan uit scans of radiografische onderzoeken. Soms zal de arts medicijnen voorschrijven om de aandoening te behandelen. Het kan ook nodig zijn om het dier te opereren.

Inwendige of uitwendige parasieten kunnen leven van de bloedcellen van je hond. Als ze in voldoende aantallen voorkomen kunnen ze bloedarmoede veroorzaken. Het kan gaan om vlooien, luizen, teken, longworm, bloedparasieten als Babesia canis, maar ook (sub)tropische parasieten die op een vakantie zijn opgedaan. Al deze parasieten kunnen behandeld worden met het juiste parasietendodende medicijn.

Een bloedtransfusie is een optie bij een acuut en ernstig bloedverlies. Dat werkt hetzelfde als bij een mens: de hond krijgt via een naald en een slangetje bloed toegediend van een donor. Een dierenarts kan zelf bloedproducten op voorraad hebben, of contact zoeken met een collega die dat heeft. Net als mensen hebben honden verschillende bloedgroepen – en het bloed moet van een donor met de juiste bloedgroep afkomstig zijn.